Ανταπόκριση – Δημοσιογραφική αποστολή Βρυξέλλες
Θανάσης Πετράς
Chief Editor & Publisher – Diethni.gr
Σοβαρά σενάρια αλλαγής της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζονται ενόψει της αυριανής συνόδου κορυφής, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Diethni.gr.
Συγκεκριμένα, βρίσκεται στο τραπέζι η πιθανότητα παράκαμψης της αρχής της ομοφωνίας και η προώθηση απόφασης με ειδική πλειοψηφία για το ζήτημα της δήμευσης ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων, εξέλιξη που – εφόσον επιβεβαιωθεί – συνιστά θεσμική τομή χωρίς προηγούμενο για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα.
Η κίνηση αυτή συνδέεται άμεσα με τη στάση του Βελγίου, το οποίο φέρεται να αντιστέκεται στη μετατροπή των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων σε εργαλείο μακροχρόνιας χρηματοδότησης της Ουκρανίας. Υπενθυμίζεται ότι περίπου 170 από τα 270 δισ. ευρώ ρωσικών κρατικών assets που έχουν παγώσει στην ΕΕ βρίσκονται σε βελγική δικαιοδοσία, κυρίως μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματος και του Euroclear.
Η βελγική πλευρά έχει εκφράσει σοβαρές ανησυχίες τόσο για τις νομικές συνέπειες όσο και για τους συστημικούς κινδύνους που θα μπορούσε να προκαλέσει μια τέτοια απόφαση, ιδίως σε ό,τι αφορά το διεθνές δίκαιο, την ασφάλεια δικαίου και την αξιοπιστία και φερεγγυότητα της ΕΕ ως χρηματοπιστωτικού κόμβου, ιδίως απέναντι σε τρίτες χώρες.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, χώρες της Βαλτικής και άλλοι υποστηρικτές της Ουκρανίας πιέζουν για άμεσες αποφάσεις, θεωρώντας ότι η ομοφωνία λειτουργεί πλέον ως «μπλόκο» στην ευρωπαϊκή στρατηγική στήριξης του Κιέβου.
Στο παρασκήνιο, αρκετές κυβερνήσεις εμφανίζονται απρόθυμες να εγκρίνουν νέα άμεση δημοσιονομική στήριξη προς την Ουκρανία, αναζητώντας εναλλακτικούς μηχανισμούς χρηματοδότησης που δεν επιβαρύνουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Η συζήτηση εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της πρότασης για το λεγόμενο “reparations loan framework”, το οποίο επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το σχέδιο προβλέπει τη χρήση των κερδών και των ταμειακών υπολοίπων που προκύπτουν από τα παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία, ώστε να χρηματοδοτηθεί μακροπρόθεσμα η Ουκρανία, τόσο για δημοσιονομικές ανάγκες όσο και για αμυντικές δαπάνες.
Ωστόσο, η μετάβαση από τη χρήση μόνο των κερδών στην άμεση δήμευση του κεφαλαίου αποτελεί το πιο αμφιλεγόμενο σημείο του σχεδίου και προκαλεί έντονες αντιδράσεις σε ορισμένα κράτη-μέλη.
Η ενδεχόμενη υιοθέτηση απόφασης με πλειοψηφία σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα θα άνοιγε τον δρόμο για επανερμηνεία θεμελιωδών αρχών της ΕΕ, με την ομοφωνία να τίθεται υπό αμφισβήτηση σε θέματα στρατιγικής, εξωτερικής πολιτικής και κυρώσεων.
Οι τελικές αποφάσεις αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς το αποτέλεσμα της αυριανής συνόδου ενδέχεται να καθορίσει όχι μόνο τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, αλλά και τη μελλοντική θεσμική ισορροπία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
